off

CCOO e UXT, muxindo a COVID-19

by

<Por trás de toda grande fortuna, há sempre um crime>
(Honoré de Balzac)

Din que nun panal de rico mel… Os hoxe todopoderosos Kennedy fixéronse ricos e honorables saltándose as restricións da lei seca. O último pirata do mediterráneo, o mallorquino Juan March, creou un imperio bancario conspirando durante a guerra civil a favor de Franco, e hoxe dá nome a unha fundación filantrópica que loce con luz propia no campo da cultura humanística e científica. A química alemá Bayer fíxose unha potencia no sector vendendo o gas zyklon B con que os nazis asfixiaban aos xudeus durante o holocausto, e hoxe encarna a un dos equipos de fútbol máis famosos do mundo, o Bayer Leverkusen. Aos triunfadores non se lles mira o dente, só o talonario.

A crise desatada pola Covid-19 tamén ten os seus depredadores. E non só entre os oportunistas e mercenarios que aproveitan as circunstancias para lucrarse traficando cos EPIs (Equipas de Protección Individual: máscaras, test, respiradores, batas, luvas) ou calquera outro de material sanitario necesario para combater a pandemia. Hai outros aproveitados que están entre nós, asimilados, á marxe dos circuítos opacos en que se move a criminalidade organizada con licenza para especular. Son aquelas institucións dignas de nengunha sospeita que usan a legalidade para os seus impresentables fins. A miúdo co visto e prace das propias autoridades, cando non precisamente grazas á súa dilecta complicidade, por acción ou omisión. Altruístas de recoñecido prestixio que brillan como axentes sociais <<representativos>>. É o caso da actuación dos sindicatos pretendidamente maioritarios (a afiliación en España é do 13,7% da poboación activa, o mínimo histórico) no caso das medidas laborais aprobadas polo goberno de coalición de esquerdas para paliar a crise social desatada polo coronavirus. Vamos ver.

Para empezar temos dous sindicatos, autodenominados de clase, que en 2010 e 2012 chamaron á folga xeral para reverter as contrarreformas labores perpetrados polo goberno do PSOE, primeiro, e polo do Partido Popular, a continuación, para reasignar o impacto da crise financeira desatada en 2008. Logo contamos cunha ministra no goberno de coalición de esquerda PSOE-Unidas Podemos que ao tomar posesión do seu cargo prometeu solemnemente derrogar a contrarreforma feita na etapa de Mariano Rajoy (a confluencia con Pedro Sánchez no poder deixou sen resposta acometer outro tanto coa realizada por José Luís Rodríguez Zapatero). Pasados poucos días daquela triunfal presentación, a titular da devandita carteira no Executivo <<rotundamente progresista>>, a dirixente comunista Iolanda Díaz, anulou ao momento do artigo 52 do Estatuto dos Traballados (ET) referido ao despedimento por baixas médicas xustificadas, deixando para máis facer outro tanto coas partes <<máis lesivas>> das normas introducidas polo PP.

E niso, veu a pandemia, e por consenso entre os máximos responsables de CCOO e UXT e Díaz, o goberno aprobou <<prohibir os despedimentos>>, segundo a expresión literal utilizada pola ministra na rolda de prensa onde anunciou a medida, acaparando os titulares da prensa e as cabeceiras dos informativos de radios e televisións. En realidade tratábase dunha interpretación ideolóxica sobre algo menos contundente e máis doméstico. O que se decretou era que mentres durase a crise da COVID-19 non se podería usar a modalidade de despedimento procedente cunha indemnización de 22 días/ano, como figuraba no ET, senón que habería que aplicar unha tarifa maior, de 33 días/ano, correspondente ao que se establece para os improcedentes. Nunha palabra, encarecíase o custo do desemprego forzoso, xa que o despedimento seguía sendo libre só que pago. Ao mesmo tempo, o Real Decreto-Lei 8/2020, de 17 de marzo, que desenvolvía a medida, dispuña procedementos para facilitar os Expedientes de Regulación Temporal de Emprego (ERTE) mellorando a cobertura das percepcións económicas para o afectado. Todo iso coa idea de que co devandito sistema (un dos aspectos incorporados ás contrarreformas anteriormente impugnadas) evitásese que durante a hibernación económica as empresas utilizasen a fórmula expeditiva de extinción dos contratos.
E así chegamos ao nó da cuestión. Resulta que na famosa <<letra pequena>> da lei aprobada para mellorar a vida dos afectados polos ERTE e <<que nenguén quede atrás>>, incluíuse unha novidade de parte, inquietante polos seus efectos perversos e pouco democráticos no referido ao dereito de participación dos traballadores nas empresas. Alterouse a orde de prelación dos suxeitos lexitimados para negociar os expedientes de redución e redución de xornada, distintos da forza maior, en empresas <<sen representación de traballadores>>. Algo moi frecuente en moitos centros de traballo que contan con menos de 10 empregados. De feito das 1.340.415 empresas existentes, 1.015.860 ostentan esa limitación legal, aproximadamente o 75% do total.

Pois ben, na disposición de marras, e coa nocturnidade e aleivosía que leva o confinamento e o shock pola pandemia, a autoridade competente había coado en comandita coas direccións de CCOO e UXT unha sorte de onde <<dixen Diego digo digo>> no ámbito da normativa laboral aplicable. En concreto, no apartado onde se dicía que para a negociación de medidas colectivas sen representación sindical primaría a vontade dos traballadores (unha comisión de 3 membros) e na súa falta a dos sindicatos máis representativos no sector, deuse a volta como un calcetín deixando ese privilexio ás centrais e só en caso contrario aos propios empregados (artg.23-1 a) RDL 8/2020, de 17 de marzo). Así, dunha tacada e mentres dure o actual interregno, promocionásese a Comisións Obreiras e a Unión Xeral de Traballadores pasando a tutelar os ERTE da maioría das empresas do país, cando a súa representación estatística probada non alcanza ao 14%. Como o de meter de rondón a Pablo Iglesias na Comisión que controla o CNI aproveitando o decreto da COVID-19.
A cousa non pasaría a maiores se os ERTE, que xa alcanzan a uns 4 millóns de traballadores, fosen conxunturais e cando escampe todo os que agora o gozan>> recuperasen os seus traballos sen diminución de condicións salariais ou laborais. Mas a experiencia da pasada crise, e o que prevén os analistas máis rigorosos, é que iso non sexa así nen de lonxe. Dado o sector do que estamos a falar, autónomos, empresas familiares e negocios mínimos (a maioría do tecido produtivo do país), nun gran número de casos os ERTE tornásense en ES e con eles despedimentos sen volta atrás. E aquí é onde está a faragulla. Un sindicalismo de pacto co goberno e a patronal, envorcado á subvención pública e o custoso espantallo dos seus miles de liberados, cunha escasísima representación xeral que disimula con algunha implantación nas grandes empresas, da noite para a mañá podería aparecer comisionando por dereito propio ese universo laboral onde CCOO e UXT brillan pola súa ausencia. Nas empresas con menos de 10 traballadores non é preceptivo a afiliación para formar parte dos seus órganos de representación.
Ademais tamén se abre ante CCOO e UXT a posibilidade, se se cumprisen os peores agoiros, de xestionar os ERE vindeiros no sector. É dicir, as extincións definitivas de contratos por 33 días/ano nos improcedentes e o seu outra variante nos fallados nulos. Este apartado, como é sabido, é unha dos filóns do que ditas centrais (non outras como CXT, CNT e mesmo USO) nutren as súas finanzas. Chámano <<asesoramento xurídico e técnico>> e cóbrase unha media de entre o 10% e o 15% sobre a indemnización estipulada. Nos momentos de maior destrución de emprego supuxo preto de 80 millóns ao ano para as centrais. Durante a crise do 2008 un total 953.331 persoas computaron nun ERE, cunha tarifa media para os xestores de 250 euros por cabeza. Neses anos, para atender á inxente demanda, CCOO contratou temporalmente a 400 avogados traballistas e UXT a 360. Non é menos certo tamén que nun 98% dos Expedientes de Regulación de Emprego correspondente a grandes empresas (os que proporcionan maiores ingresos) ambos os sindicatos chegaron a un acordo coa súa dirección sen necesidade de ir aos tribunais.

A importancia económica dos ERE no mundo sindical quedou tristemente de manifesto no caso dos ERE en Andalucía que levou á dimisión indecente dos secretarios xerais de CCOO e UXT naquela comunidade, e á condena de dous ex presidentes da Junta e presidentes honorarios do PSOE, así como doutros 20 altos cargos da súa administración. Pola contía do diñeiro público desviado baixo o paraugas dos ERE, o caso está considerado como maior caso de Tangentópolis xulgado en España desde a transición.

A ministra de Traballo Iolanda Díaz manifestou a súa satisfacción porque Bruxelas a parabenizara pola eficaz aplicación do modelo ERTE para loitar contra o desemprego.

Grazas por leres e colaborares no Ollaparo !

Este sitio emprega Akismet para reducir o spam. Aprende como se procesan os datos dos teus comentarios.

off