O primeiro de xullo de 2018 o Partido Popular de Mariano Rajoy era derrocado por unha moción de censura armada a lombos dunha sentenza da Audiencia Nacional que condenaba a Xénova 13 a unha multa de 245.492 euros por beneficiarse a “título lucrativo” das actividades delituosas dos ex-alcaldes das localidades madrileñas de Majadahonda e Pozuelo. Un ano e medio máis tarde, o PSOE de Pedro Sánchez está apunto de formar un Goberno “rotundamente progresista” con Unidas Podemos de Pablo Iglesias sobre o ronsel da condena por saqueo de 680 millóns de diñeiro público realizado durante unha década de maneira sistemática pola Xunta de Andalucía a través dos seus respectivos ex presidentes e de 19 altos cargos da organigrama institucional. Cousas veredes!!
En política o que non se entende se sobre-enténdese. É un xogo que esconde a verdade á xente para que os utentes fagan das súas. Iso é o que está a ocorrer aquí desde que se pecharon as urnas o 10-N e viuse que, lonxe que mellorar, as posicións do PSOE minguaran. E que, por tanto, as de Unidas Podemos, igualmente rebaixadas no escrutinio, aumentaran proporcionalmente en posibilidades. O mesmo que sucedeu no bando independentista con Esquerra Republicana de Catalunya (ERC), que se deixou 2 asentos no beirado. Foi entón cando Sánchez, Iglesias e Junqueras caeron facer da necesidade virtude. Constaban unha “correlación de debilidades”, pero por triplicado e de maneira asimétrica. Aquel dispositivo dialéctico ideado polo escritor Manuel Vázquez Montalbán para xustificar o “onde dixen digo digo Diego” de Felipe González e Santiago Carrillo sen caerlles a cara de vergoña por acordar a claudicación ante do franquismo serodio.
O primeiro foi negar a túzara realidade. Por iso o espancado Pedro Sánchez saíu ao balcón de Ferraz invictus. “O PSOE gañou por terceira vez as eleccións”, manifestou ante as súas hooligans alí convocados polo carrexo urxente das magoadas agrupacións (computando como éxito electoral o da moción de censura). Eran poucos, pero unha boa escenografía, o piar bandeiro e sobre todo a transmisión ao resto das televisións do sinal seleccionado por Ferraz fixo o milagre de formatear unha percepción moi afastada da crúa realidade. Iván Redondo, o alquimista da xeral, lograra refundir imaxe e palabras sen solución de incredulidade.
Para entón, en Moncloa e no reduto máis prosaico do presidente en funcións, xa se sabía que a sentenza dos ERE ía ser dura e de difícil dixestión. Pospola á consulta electoral, como se fixo co adiamento dos datos do paro a despois do debate, era unha prioridade. Era necesario evitar o efecto arrastre que podería supor unha desfeita desa natureza nunha circunscrición que a pesar dos últimos tropezos segue sendo a aldea gala do socialismo. Se nas autonómicas do 2018, o celeiro bético xa dera mostras de fraquezas para consolo dun Vox vizoso, ir ao 10-N con ese flanco danado podería ser dramático (Andalucía achega a quinta parte dos escanos do PSOE a nivel nacional). Mesmo así os de Abascal, contra prognóstico do CIS de Tezanos, arrincaron 52 escanos neses comicios. Tocaba tragarse o orgullo e dicirlle a Iglesias “agora si quero e non se fale máis”.
A firma do Pre-Acordo dos 10 puntos para un goberno “rotundamente progresista”, sen opción a preguntas incómodas dos xornalistas, era o sinal de que a cohabitación antes anatemizada pasaba a ser un ben de primeira necesidade. Nen vetos nen caralladas sobre falta de credenciais democráticas do opoñente, ou pesadelos nocturnos por comulgar con ministros sen experiencia e vermellos. Nunca un silencio concertado en Do-Re-Mi-Fa-Sol-La-Si reflectira tan vilmente a venalidade dos liderados. Necios na conspiración, xa só quedaba que cada un fixese a súa papeleta cando estalase o ding-dong dos ERE. Sánchez e o seu séquito tiráronllo de riba como si for unha carracha; Iglesias limitouse a facer inventario do haber do bipartidismo devalante (suponse que grazas ao seu asaltar os ceos con “perseveranza”); e houbo un colectivo heterónimo e heteroxéneo de 140 *abajofirmantes que compareceu para reafirmar “a honradez e honestidade de Pepe e Manolo” (en alusión ao saqueo estrutural de diñeiro público polo que foron condenados Griñán e Chaves). Cerne de fidelidade ao socialismo rociero entre os que, entre outros heraldos da notoriedade, figuraba o xornalista Juan Cruz, adxunto á dirección do diario O País. O autodenominado “periódico global” que, co fallo dos *ERE na casa de saída, *levitaba a presunción de inocencia até o extremo de publicar un artigo a catro mans de José Antonio *Griñán onde podían lerse perlas como esta:”Non hai maior ruína económica para un país que desprezar as leis, até chegar a incumprilas, sen antes substituílas ou desacreditar as institucións” (Falar de política e non de políticos. Marcos Pena e Juan Antonio Griñán. Venres 4 de outubro de 2019).
Ningún exercicio de autocensura ou crítica houbo polo colosal desfalque argallado durante unha década desde as máis altas institucións dos Gobernos da Xunta de Andalucía a propósito, coas súas dúas expresidentes de corpo presente. O mantra era que “Pepe e Luís” non apañaron unha peseta, aínda que o extenso auto da Audiencia sevillana deixaba claro que os delitos de “prevaricación e malversación de fondos públicos” alí apuntados serviron como gamela para familiares, amigos, afiliados, achegados, militantes e simpatizantes. Unha rede clientelar para teimar no monopolio do poder outra longa tempada coa inmaculada probidade de non levarse un duro máis que os 680 millóns de euros deslocalizados. Unha versión caricaturesca daquela lendaria escena do Padriño en que Vito Corleone rumorea á súa próxima vítima: “non é nada persoal”.
Pero igual que na moción de censura que desaloxou a Mariano Rajoy, o ser ou non ser da nova singradura pasa hoxe polo nihil obstat do presidente de ERC, o moi honorable Oriol Junqueras. Só que agora había que venderse caro para que a aposta funcionase en prospectiva. Tres en raia pero sen pasarse nas chiscadelas. A aterraxe suave requiría hoxe un novo punto de inflexión, o que marcaba outro pacto, o de Pedralbes asinado o 20 de decembro de 2018, cando Sánchez quería facer coma se non acordase co PP a aplicación do mazazo do 155. En realidade, un folio en papel barba con catro anodinos parágrafos onde o único que quedada claro era a mutua vontade de diálogo. O mesmo que consta no penúltimo apartado do Pre-Acordo para un goberno “rotundamente progresista” coa señora Nadia Calviño á fronte da partida dos cuartos. O compromiso de buscar “fórmulas de entendemento e encontro, sempre dentro da Constitución”.
En realidade, ese “sempre dentro da Constitución”, que non se amenta no texto de Pedralbes, era tanto como pretender soprar e sorber ao mesmo tempo. Manca finezza. E niso apareceu a consulta de ERC ás súas bases. Un aceno de radicalidade democrática que en realidade envolvía unha trapaza para obter os resultados previamente buscados polo tres tenores. Mera profecía auto-cumprida que requiría dunha brillante pirotecnia para facerse fascinante realidade virtual. A apócima redentora chegou de consígnaa “OTAN, de entrada non” con que o felipismo cociñou a súa campaña para seguir na Alianza Atlántica sen que se transparentaran as súas verdadeiras intencións. Con ese espírito espurio deseñouse o texto e o pretexto que será exposto ao veredicto da militancia de ERC: “Está de acordo con rexeitar a investidura de Pedro Sánchez se previamente non hai acordo para abordar o conflito político co Estado a través dunha mesa de negociación?” Tautoloxía para principiantes, e sen necesidade de que Sánchez colla o teléfono ao presidente da Generalitat, Quim Torra. A técnica do saca-rollas. Un mete-saca cabal para que todo siga igual co disimulo e a tranquilidade de obrar en conciencia. Ou sexa, “sempre dentro da Constitución”.
A experiencia recente dinos que na política partidaria “non é non” pode ser o camiño máis curto entre “despois” e “cando me dea a gana”. Por iso é polo que as consultas ás respectivas militancias sobre a investidura de Sánchez supuxesen un maratón de *imposturas. Desde a cima dese 92% de apoio obtido no PSOE, pasando polo chupinazo do 94,6% en ERC e culminando no non vai máis do 97 % en Unidas Podemos, que esnaquiza o seu propio record de cando Iglesias & Montero plebiscitaron o uso e goce do casoplón (o 64%). Endorfinas para un feliz axuste, por prescrición facultativa. Todas elas patolóxicas unanimidades á búlgara.
