<<A evidencia é o máis oculto,
e o exceso de evidencia cega>>
(Remo Bodei)
A rolda de prensa ofrecida por Pedro Sánchez na terza-feira 17, anunciando o plan de choque do Goberno de Coalición (ou do que a estas alturas quede del)/del) para paliar os efectos sociais da pandemia, tivo unha alarmante posta en escena. Foi coa imprensa en diferido, como xa adoita ser habitual (o plasma elevado a excelencia), pero cun arranque e un colofón do manual de inquisidores. Iniciouna axénciaa EFE (a oficial, é dicir gobernamental, dirixida por Gabriela Canas en situación de excedencia do País, o diario amigo de Ferraz), cunha pregunta propia de pirómanos, se non fose porque calzaba unha resposta ao dente do presidente. <<Até cando cre vostede que poderá aguantar o Estado facilitando axudas>>, escoitouse na sala sen que ninguén se espantase ante a posibilidade do colapso dos recursos públicos que a cuestión expuña. Pero o asunto tiña truco, porque o que se pretendía era facilitar que, de entrada e por directo, Sánchez que brandiu o mantra da casa: <<faremos o que faga falta, onde faga falta e cando faga falta>>. Cunha coda específica para esta transcendental ocasión: lembrando á opinión pública a fortaleza dun sistema que engloba máis dun 40% de sector público. Até ese preciso momento, o Ibex 35 apenas rexistraba un 2% de subida.
E como os extremos tócanse, o misterio aclarouse coa pregunta que pechaba o encontro cos medios (en holograma). Realizouna o representante en España da axencia internacional Bloomberg (propiedade do errado candidato demócrata á presidencia de EEUU, o multimillonario Michael Boomberg). Tras indicar que Macrón en Francia e Giuseppe Conte en Italia non descartaban nacionalizar empresas se fose necesario, o servizo de noticias especializado en cuestións financeiras demandaba se accións parecidas entraban nos plans do Executivo. Larga cambiada de Sánchez, remachando a obviedade de que o Decreto-Lei aprobado non ía deixar a ninguén desprotexido, e outros circunlóquios igualmente veniais. Estaba claro que o seu goberno, <<rotundamente progresista>>, non tiña ningunha intención de marchar en dirección a socializar sectores básicos da nosa economía. Foi man de santo. Despexado esa tormentosa perspectiva, o principal índice bolsista español tomaba inxirada para culminar cun rebote do 6,4% ao peche da sesión.
A sorte estaba botada. Haberá avais para empresas, financiamento barato, moratoria para os máis desfavorecidos, adiamento de pagos de impostos, e outros rudimentos placebos de menor contía, pero a crise máis letal sufrida polo conxunto dos asalariados non modificará o modelo económico neoliberal vixente. O mesmo algoritmo de xestión utilizado polos gobernos de José Luís Rodríguez Zapatero, primeiro, e de Mariano Rajoy, a continuación, para combater a gran recesión do 2008 provocada por multinacionais bancarias e financeiras. Un virus que nos deixou como legado brutais axustes e recortes na estrutura do magro Estado de Benestar; unha lutuosa involución laboral e do sistema público de pensións; e a contrarreforma exprés do artigo 135 da Constitución para primar o pago da débeda sobre outras continxencias. A máis diso un buraco de case 66.000 millóns de euros de todos para salvar co patrocinio do Estado á caste plutocrática que provocara o desastre. A diferenza é que agora a testemuña de cargo é o primeiro Goberno de Coalición de esquerdas da democracia. Xuramentados do Réxime do 78.
Hai escasas semanas, o ministerio de Traballo, naquel momento ocupado por unha dirixente de Unidas Podemos, derrogaba o apartado d) do artigo 52 do Estatuto dos Traballadores que permitía o despedimento con <<baixas xustificadas>>. Unha infame disposición que, aínda que figurou sempre na normativa laboral, foi agravada coas contrarreformas do PSOE e do PSOE, en 2010 e 2012 respectivamente. A titular da carteira, Iolanda Díaz, ofrecera ese óvolo como compensación por deixar para mellor ocasión a anulación total e absoluta da <<herdanza recibida>>, como prometera solemnemente na súa toma de posesión. Ironicamente, o COVID-19 colócanos ante un tsunami de desempregados cunha incerta cobertura de renda dispoñibel a causa precisamente do alude doutro tipo de <<baixas xustificadas>>, neste caso orixinado por un peche empresarial indiscriminado tutelado desde o poder. Que sorte, por exemplo, espera aos autónomos de verdade, tirados no arroio co linimento dunha raquítica prestación de paro sen suspender as cotizacións, quizais hoxe o colectivo de traballadores máis precario e maioritario do país?
Vamos olhar a longo prazo. Aquí e agora hai que pechar filas para gañar á pandemia, pero con dose de Responsabilidade, Autogoberno e Solidariedade por milleiros. Refutando mediante o apoio mutuo a militarización das conciencias que inocula entre a xente o medo existencial e a inseguridade vital reinante. Pero ao mesmo tempo, urxe un relanzamento e *resignificación daquel espírito subversivo do 15-M con que a parte máis dinámica da sociedade combateu as políticas coercitivas aplicadas para suturar a crise do 2008. Existe un perigo certo de saídas autoritarias consentidas e mesmo aplaudidas polos cidadáns ante o infortunio crecente. Unha tentación na que poden caer gobernos e persoas, ao maximizar a desorde sobrevinda para perennizar a inxustiza e a desigualdade como forma de vida. A globalidade do coronavirus, como aconteceu cando a revolución industrial atropelou e disciplinou a millóns de persoas ao polas ao servizo do productivismo competitivo, colocou nunha mesma condición a medio planeta. É sobre ese <<estado de natureza>> desde onde debería nacer unha nova orde mundial que poña termo á criminalidade insere na inhumanidade capitalista e o despotismo biopolítico.
