Ás veces hai que esperar un tempo para que as cousas se resolvan a amadurezan.Iso é o que parece estar acontecendo neste momento con eventos anteriormente desconectados. Se alguén tivese suxerido que o ex comisario Villarejo, o BBVA de Francisco González, a Operación Chamartín e o tráxico 11-M iria compartilhar coordenadas, certamente teria ouvido falar de mentes febris e teorias da conspiración. Mas habelas hainas. Veña e vexa:
–Villarejo. É o axente encuberto máis famoso da historia policial desde a transición. Agora está de canga baixa, desde que tivo a ousadía de tentar mandar avisos a quen corresponda sacando a relucir trapos sucios da Coroa na persoa da amante do Rei Emérito Xan Carlos I. Porén desde que en 1993 fo fichado polo ministro socialista de Interior, José Luís Corcuera, non deixou de emprestar servizos ao Estado. Tan patrióticas foran as súas actividades nos esgotos do poder, que ningún goberno posterior deixou de recoñecerlle os seus moitos méritos outorgándolle medallas subsidiadas e condecoracións múltiples. Actualmente atópase no ollo do furacán da polémica pola súa suposta contratación polo presidente do Banco Bilbao Biscaia Arxentaria (BBVA) para frear a un “grupo hostil” que pretendía facerse co seu control grazas ao apoio na sombra do executivo de José Luís Rodríguez Zapatero. Distintas fontes calcularon que para frear o asalto á entidade financeira chegaran a intervir sen mandato xudicial até 15.000 chamadas duns 4.000 teléfonos pertencentes a personalidades de todo tipo (políticos, empresarios, xuíces, xornalistas, etc.). E velaquí que no fragor desta batalla, o controvertido espía solicitou comparecer ante o xuíz da Audiencia Nacional que leva o caso para declarar sobre uns “luctuosos acontecementos”. Nada sabemos de certo do que dixo intramuros Villarejo, protexido polo segredo do sumario. Só o que verbo diso manifestou o seu avogado ao saír do xulgado: “Mostrou a súa disposición a contar que o 11-M foi fechado en falso”. Iso foi o 21 de xaneiro, poucos días despois de que o seu representado enviara unha carta aberta ao presidente do goberno Pedro Sánchez anunciando que na súa “defensa” e de “forma inminente” non tería máis remedio que facer importantes revelacións que afectarían ás máis altas institucións do estado. O atentado do 11 de novembro de 2004 foi levado a cabo por unha célula terrorista integrada por españois e marroquís, todo eles colaboradores de distintos servizos de información, cun balanzo de 192 vítimas mortais. O masacre tivo lugar en Madrid tres días antes da data fixada para as eleccións xerais, provocando un envorco político. Contra todo prognóstico, levou á derrota do Partido Popular e lanzou á Moncloa ao PSOE liderado por José Luís Rodríguez Zapatero. Antigos responsables dos aparellos do Estado para os que tan meritoriamente traballou Villarejo durante décadas hoxe réstanlle toda credibilidade. “Non merece respecto ningún o que di Villarejo”, afirmou Jorge Dezcallar, o que foi director do Centro Nacional de Intelixencia (CNI) durante o 11-M.
–Francisco González e o BBVA. Até hai poucas semanas a figura do presidente do BBVA, o segundo banco de España por volume de activos e un das máis importantes do mundo, era practicamente descoñecida máis aló do selecto círculo dos iniciados no Gotha empresarial. O seu nome empezou a ocupar con profusión as páxinas de xornais e abrir os telexornais tras difundirse a turbia trama político-financeira en torno ao intento de opa hostil que levara a González a contratar os servizos todo terreo do polémico comisario agora en prisión. Feito monitorizado con trazas de devasas mediante unha longa e positiva entrevista no dominical do diario O País aparecida o 30 de decembro de 2018, practicamente a véspera de que saltase o escándalo sobre a espionaxe masiva efectuado polo ex policía por mandato do máximo directivo do BBVA. A reportaxe, que contaba coas honras de monopolizar a capa do EPS, usaba como escusa a xubilación anticipada do banqueiro (dixera que se “iría ao longo de 2019”) para pasar a ser presidente honorario da entidade. Con todo, a pegada de Francisco González figura rexamente te unida a un dos negocios urbanísticos máis suculentos de España: a Operación Chamartín. Trátase dun faraónico e controvertido proxecto de recualificación de chan público e posterior construción promovido polo BBVA desde que en 1993 o entón ministro de Fomento Josep Borrell decidise enaxenar con plusvalías 3,1 millóns de metros cadrados de terreo maioritariamente propiedade de Adif e Renfe no noroeste da capital. Sobre a traxectoria do banqueiro González tamén paira outra sombra que con todo non foi obstáculo para a súa permanencia durante 25 anos como socio preferente na Operación Chamartín. A pesar de que a mesma require o concerto de tres administracións distintas e distantes ideolóxicamente para a súa execución: Fomento, a Comunidade de Madrid e o Concello. O asunto de marras apunta á venda en 1996, pouco antes de desembarcar González en Argentaria da man do PP aznarista, dunha sociedade da súa propiedade FG Investimentos a Merrill Lynch. Un caso que dorme o soño dos xustos, mália no 2005 a fiscalía confirmase o buraco contabel. Un día antes de que se reclamasen os soportes documentais, o edificio Windsor onde se custodiaban os datos da auditora Deloitte ardeu polo catro custados. Os abraidos telespectadores puideron ver desde os seus lares o coloso en lapas iluminando a noite madrileña.
–Operación Chamartín-Distrito Castellana Norte. Privatizar as instalacións do recinto ferroviario de Chamartín, prolongando 3,7 quilómetros do Paseo de la Castellana até enlazar a M-40, con dotacións e edificacións que convertesen a zona nun pequeno Manhattan (17.000 pisos e rañaceos de até de 320 metros de altura), estaba no espírito do que foi catalogado como o desenvolvemento urbanístico máis ambicioso de Europa. Un bombón para o banco eleito como socio das administracións afectadas, que cuantificaron o investimento previsto en máis de 11.000 millóns de euros. Un eufórico Francisco González, patrón do BBVA, declararía “non hai proxecto deste nivel en todo o mundo”. Sinalando a continuación a íntima razón do compromiso da entidade financeira con tamaño reto: “non sei se vai ser rendibel para o banco, mas si para Madrid”. Un plano secuencia ganduxado ao longo de 25 anos que segue mantendo as esencias que xustificaron esa gran alianza mercantil público-privada que debe materializarse coa aprobación dos trámites (edificabilidade, capacidade de urbanización do chan, etc.) necesarios polo Concello e o Goberno da Comunidade. Nese historial hai unha data crucial: o 11 de marzo de 2004. O 11-M era o día en que o Executivo municipal de Alberto Ruíz-Gallardón pensaba dar luz verde ao Plan Parcial do proxecto. Mas a nova dos atentados impediuno. Tres días despois, tras a chegada de Zapatero a Moncloa, o novo equipo de goberno solicitou unha moratoria, e a partir de aí o deseño de Distrito Castellana Norte sufriu unha rexa modificación. Un envorco, o pior para os intereses de todos os madrileños. Segundo revelou nunha recente exclusiva eldiario.es (As chaves da Operación Chamartín), na etapa do novo titular de Fomento, José Blanco, alteráronse a favor do BBVA as condicións antes estabelecidas. Mentres as clausulas pactadas co seu antecesor do PP, Francisco Álvarez Cascos, prevían un gaño para o Estado do 26% e que as indemnizacións aos antigos propietarios correrían a cargo da construtora, o retocado “contrato socialista” fixaba en cero por cen os beneficios e repercutía as indemnizacións sobre o Estado. Tamén admitía a posibilidade de retirar a prohibición de revenda que pendía sobre a firma adxudicataria. Unhas condicións que se mantiveron inalterábeis até hoxe. Con Manuela Carmena no Concello e José Luís Ábalos en Fomento o único que mudou é a superficie obxecto de venda, que se reduciu a 1,2 millóns de metros cadrados, mas onde antes só se falaba só “posibilidade de revender” aquí dise literalmente “vía libre a revender. O último contrato vixente taxaba o metro cadrado en 769 euros, “a metade do prezo de mercado”, segundo diario.es. Por medio fican circunstancias sobrevindas, como a anulación polo Tribunal Supremo en xuño de 2013 da sentenza do Tribunal Superior de Xustiza de Madrid vetando a Operación Chamartín por vulnerar a Lei do Chan (no burofax remitido por Villarejo a Pedro Sánchez cita un arquivo denominado “Control de Togas”). Ou a renuncia por parte de Adif e Renfe aos 900 millóns de euros que debería pagar a promotora por incumprir os prazos fixados para executar a compravenda dos terreos (prodigalidade que choca co mal estado das infraestruturas por falta de investimento, como demostran as avarías que se producen a cotío na liña estremeña). O goberno municipal de Manuela Carmena deu por bo o Plan Parcial nunha reunión celebrada o último 28 de decembro, malia contar coa oposición dunha parte dos seus concelleiros e o rexeitamento de numerosas asociacións e colectivos profesionais e veciñais que presentaron máis de 3.500 alegacións.
–Punto final: o “errejonazo”. Neste contexto resultaría inconsecuente valorar asépticamente actitudes, políticas e sucesos que teñen que ver cos protagonistas, directos ou indirectos, deste serial. Dous exemplos. Un, a radical mudanza de postura da alcaldesa de Madrid ante as próximas eleccións. A pesar de avanzada idade, de que sufriu xa tres episodios de saúde que la levaron a ter que ser hospitalizada, Manuela Camena pasou do “non é non” a volver presentarse como cabeza de lista de Más Madrid nos comicios do 2019. Despois de reiterar que “a política non pode enxergarse como unha carreira profesional” converteuse en “hai que acabar todo o que estamos a facer”. Refírese a rexedora a consumar a Operación Chamartín ratificando o Plan Parcial xa aprobado na Xunta de Goberno o 28 de decembro nun Pleno Municipal previsto antes da cita coas urnas do 26 de maio? E dous, o caso Errejón. O sorpasso do dirixente de Podemos ao seu secretario xeral Pablo Iglesias, lexitimado no liderado da organización pola súa vitoria en Vistalegre II, non debe considerarse como unha travesura de amateurismo político. Pola contra, resposta as fibras máis sensibeis da vella política. É transfuguismo de pura raza, por máis que sexa unha obra de artesanía do maquiavelismo intrigante. Se non fose porque a esquerda falsaria fita os seus pecados cunha indulxencia dolosa, o errejonazo entraría na categoría daquel tamayaz0 protagonizado en 2003 por dous deputados socialistas que trastornou o poder político na Comunidade de Madrid. Aínda que á viceversa. Ambos os casos, errejonazo e tamayazo, postuláronse como causas xustas por motivos equivocados.
