Limiar de Antom Labranha publicado no catálogo da exposición fotográfica “Cedeira no século XX”
"Se no abrente deste día poidéramos voar sobor da nosa terra e percorrela en todas direicións, abrangueríamos o portento dunha mañán única" Castelao ("Alba de gloria"; Bos Aires, 25 de xullo de 1948)
Limiar:
Quen pode subtraerse ao feitizo sedutor dunha vella fotografía?
Revistas locais coma Ollaparo, A Javiota ou Litoral Norte, a través de fotos de épocas pasadas, rescataban anacos da nosa historia colectiva. O impacto na poboación era enorme e as publicacións esgotábanse nos primeiros días. Tamén sucedeu así con aquelas edicións fotográficas da Asociación de Veciños “A Marieta”, da Sociedade Cultural “Chirlateira” ou da Sociedade de Caza e Pesca.
En formato libro debemos citar “Imaxes para unha historia” do noso inesquecible André López (Willy) e outros textos, máis específicos na súa temática, coma “Redes e Peixes” de Xavier Rodríguez Vergara (Sotavento; probablemente a persoa que máis ten contribuído ao afloramento da fotografía antiga de Cedeira), “A Música Popular en Cedeira”, de Antón Suárez ou “Cedeira, SD, o fútbol no tempo”, de Camilo Casal.
Contamos, ademais, con grupos e páxinas do Facebook que amorean fotos e seareiros. Destacamos especialmente os albumes “Cedeira Antiga” e “Xente de Cedeira” (na site “Cedeira Marabillosa”) que xestiona Lisardo Mtz. Ardura, con fotografías achegadas por multitude de foristas para seren divulgadas e de onde obtivemos moitas das fotos aquí empregadas, alén das outras fontes citadas e das que persoalmente se nos proporcionaron.
Algunhas delas -as máis antigas- poden ter sido realizadas polo fotógrafo ferrolán Genaro ou o coruñés Ferrer; outras corresponden á serie editada nos anos 30 do pasado século polo fotógrafo francés afincado en Barcelona, Lucien Roisin; outras, máis próximas no tempo, serían feitas por fotógrafos locais coma Freire, Hermida, Barge, García, Marino Lago…
Na perspectiva de facermos agromar memorias antigas que nas vellas fotografías se atesouran, a Asociación Maiores de Cedeira vén organizando esta serie de exposicións, convidándovos a visitalas e gozalas. Con todo, o máis fermoso deste traballo foi a abondosa colaboración que encontramos entre a veciñanza. Ducias de persoas achegando lembranzas: ben fosen fotos, ben identificando lugares e xente, quer proporcionando datos da época e da contorna, quer acrecentando a información con anécdotas… Non sería errado, pois, dicirmos que se trata dunha obra colectiva: un labor aberto que precisa da vosa colaboración para continualo, melloralo e corrixilo onde cómpre facelo.
Ao longo destas páxinas encontraredes debuxos realizados por Pepín, que nos axudarán a “reconstruír” no maxín elementos esenciais das épocas representadas.
Rematamos esta presentación cunha referencia á primeira fotografía coñecida,creada por Nicéphore Niépce no 1826
Os procesos que se seguían para elaborar unha foto eran moi artesanais e levaban consigo unha grande complexidade no tratamento con produtos químicos. Non será ata 1880 que se fabriquen placas fotográficas en serie (de vidro), polo que é difícil que teñamos fotos de Cedeira anteriores a ese ano. Pouco despois, no 1888, dáse un adianto fundamental para a expansión da fotografía: a Kodak comercializa a película fotográfica en rolo. A partir de aquí xa resultará máis fácil atoparmos fotos de calquera lugar.
Cedeira, outono de 2018. Zoa o vento e brua o mar.