A moción de censura como Segunda Transición

Escribo estas liñas o derradeiro mércores de maio, a véspera dos debates sobre a moción de censura exposta polo PSOE contra o goberno do Partido Popular presidido por Mariano Rajoy. Unha formación que se gañou con suor representar a paradigma da corrupción política e facer imperativo o seu desaloxo do poder. Por iso é polo que pase o que pase durante a votación a sorte do PP estará botada para unha maioría de cidadáns e votantes, moitos dos cales están a emigrar cara a outras marcas ideolóxicas, como o centro esquerda recauchutado de Pedro Sánchez e o centro dereita de Ciudadanos. Por iso, o que vou expor vale tanto se gaña a iniciativa de esixencia de responsabilidade aquí e agora, coma se atáscase ata a próxima sacudida. Porque existe un argumentario en perspectiva que descansa noutras variables igualmente reveladoras.
Supoñamos que estamos en transo de inaugurar unha Segunda Transición. Que poucos meses antes de cumprirse o corenta aniversario da vixente Constitución están a crearse as condicións para armar a outro consenso como o que outrora fixo posible aquel ciclo histórico. Falo da manuseada “correlación de debilidades2, o termo parachoques con que grupos e líderes antagónicos confluíron para desrollar o posfranquismo que denominaron democracia. Todo para superar aquela ditadura que morría na cama tras designar testamenteira e sucesor na xefatura do Estado e as Forzas Armadas. Entón, porfiar nos valores que balizaban a loita contra o Réxime do 18 de Xullo demonizouse como un xesto saudoso de neófitos da realpolitik. Así foi e aínda dura.
Bon, sob a consígna “hai que botar a Rajoy da Moncloa”  hoxe escenifícase un psicodrama de parecidas características ao que todo o arco parlamentario parece convocado por dereito propio, e iso despois de protagonizar rifas memorables e colosais desencontros por razóns programáticas, tácticas, estratéxicas e ideolóxicas. Desde Ciudadanos, o favorito das enquisas, até Podemos, superado o seu plebiscito inmobiliario, pasando por independistas e nacionalistas, todo o mundo parece querer comprar entrada no despacho de billetes que abriu Ferraz para inaugurar a nova era que a caída do PP despexaría. Por iso é polo que os soberanistas esquezan o 155 agravado que reclama Sánchez e a súa promesa de plurinacionalidade. Podemos a guillotina do 135, nai de todos os axustes e recortes habidos e por haber, e as contrarreformas de pensións e laboral perpetradas polo PSOE na etapa Zapatero. E que Cidadáns mesmo envaine o seu furibundo rexeitamento de nacionalistas e antisistemas por razón de Estado. Todo con tal de pasar páxina nominal de Xénova 13 e as súas tramas corruptas.
É dicir, que de súpeto (non tanto, porque todo ten a súa cociña e as súas piques oportunos) existe unha rara unanimidade nese totum revolutum en que hai que cambiar algo para que todo siga. Igual? Non, certamente. Cando se altera unha cousa, por pura lei física, xúnguese unha reacción e non todo permanece no seu trece. Aínda que tamén é certo que nada garante que o resultado final da manobra non culmine en regresión. Precisamente esa foi a base sobre a qual a Primeira Transición foi tecida, aquela que implantou o Rexime de 78 que por catro décadas nos enfita. Quando os aparatos políticos e sindicais selaram um armistício sobre suas posições e experiências anteriores para abrir um novo tempo “dando paz”. O Partido Comunista da Espanha (PCE) de Santiago Carrillo abraçou a bandeira nacional com sua pompa e honra, e o Partido Socialista Operário Espanhol (PSOE) deu seu aval republicano e depois o pequeno marxismo que ainda adornava seu perfil social-democrata. Quero dicer, a esquerda claudicou de fouce e couce para poder entrar en sociedade cos seus antigos adversarios políticos e presuntos inimigos de clase. En suma, non houbo ruptura democrática nin proceso constituínte, senón un acordo entre notables á marxe do “pobo soberano” que garantía o statu quo.
Nesta Segunda Transición que se intúe no devocionario desa moción de censura, danse pautas similares na  falsaria esquerda. Por exemplo, tanto o anfitrión, Pedro Sánchez, como o meritorio, Pablo Iglesias, declamaron as súas respectivas posicións interpretando a priori o sentir dos seus afiliados. No caso do PSOE por poderes, e a touro pasado en Podemos. É a mesma fórmula de feitos consumados (e “consumidos”) empregada con suceso na Primeira Transición. Aquela cuxo espírito procura reencarnarse mediante unha moción de censura sen condicións que lembra a bendita “concorrencia de debilidades”. Porque evidentemente, o que salga dela non alterase no substancial a arquitectura do Reino de España (se o solto, por suposto). Mesma unidade territorial a machada, nulo dereito a decidir aínda que sexa un clamor, idéntica monarquía vitalicia, hereditaria e inmune; renovada fe nos ditados da Troika: unha clonación en toda liña, mutatis mutandis. A imaxe de Iglesias ofrecéndose como compañeiro de viaxe a Rivera para materializar a súa proposta de moción instrumental, só é comparable a aquela outra de Fraga presentando a Carrillo no Club Siglo XXI. E de lonxe soterra calquera tentación de saída progresista á portuguesa.
Nesta segunda xeira a historia non se repite como farsa mas como franquía do orixinal. Outrora a mudanza foi do monopolio do partido único ao bipartidismo alternativo, hogano o bipartidismo dinástico busca un cambio de parella para non colapsar. Por máis que até as excepcións son calco que confirman a regra. Refírome a a postura do Partido Nacionalista Basco (PNB), que na altura recusou estar na comisión constitucional por non ver aceptados as súas formulacións, e agora pode alzarse co contrasinal por estar no momento adecuado no sitio xusto. Do moi pio PNB e o seu oito apelidos vascos podería dicirse que é o único nacionalcatolicismo do Estado español que sempre tivo como destino manifesto “os oriúndos primeiro”. Privilexio dilixentemente respectado e  retribuído con teimosía polos distintos gobernos que en Madrid foron.