Desde o día en que Carles Puigdemont deu un fora ao texto que tiña preparado sobre a declaración de independencia, asistimos a unha calculada cerimonia da confusión que aínda persiste. Aquel “dar o dito polo non dito” do president, pasando da verbalización da soberanía ao seu inmediato alleamento non só deixou pasmada a media Catalunya. Era o principio dunha partida de dominou que non se sabe ben onde parará. Os sucesivos movementos do molt honorable, case sempre executados na intimidade da súa conciencia, semellan deseñados para erixirse no supremo decididor. Despois dese quieto, non se mova! independentista, Puigdemont resolveu o pressing de Moncloa coma se aínda tivese algún comodín no seu bocamanga. Vamos ver:
– A segunda-feira 16 Puigdemont respondeu o requirimento do goberno esixindo un si ou un non claro sobre a declaración de independencia cunha longa cambiada. Nen si nen non, mas todo o contrario. Sabía que a demanda de Rajoy era ex ante da espada de Damocles do artigo 155 e barallaba gañar tempo. Entón, nada a declarar.
-O seguinte emprazamento, o do xoves 19, tivo outro cariz. Era un ultimato en toda regra para reverter a Lei de Referendo e a Lei de Transitoriedade, anuladas polo Tribunal Constitucional (TC). E entón Puigdemont respondeu con concreción e dilixencia. Pero fíxoo a destempo, á petición da carta anterior. Por iso o seu rotundo “está suspensión continua vixente” desmerecía de eficacia derogatoria. Esa pàxina xa foi pasada.
– Con todo a confirmación en diferido de que non se declarou a independencia en cumprimento do “mandato popular” expresado en referendo, liberaba un mísil sen dirección até entón solapado. Envolvido nunha ameaza teatral, Puigdemont avanzaba a hipótese de que o Parlament de Catalunya, “podería proceder, se o querer apropriado, a votar a declaración formal da independencia que non votou o día 10 de outubro”.
-Un elemento que choca cos trámites inmanentes ao procés de desconexión. Nen no pleno do gatillazo do 10-O Puigdemont expuxo ningunha votación nin tal requisito figura na Lei de Transitoriedade de referencia. Por tanto, a que vén agora pasar a testemuña do chupinazo definitivo a unha cámara fracturada, co evidente efecto de visualizar urbi et orbi a debilidade intrínseca do rodete independentista? Aínda que tamén cabe a posibilidade de que Puigdemont se inspire no ocorrido ao goberno do Reino Unido (que xamais pensou en “suspender” nada) co Brexit, obrigado polo Tribunal Supremo a submeter a activación do “mandato popular” á aprobación do parlamento.
-A sexta-feira 20, o executivo do PP, co firme apoio das institucións europeas, admite que chegou a un consenso co PSOE e Cidadáns para impor unhas eleccións autonómicas en Catalunya coa potestas da intervención do 155. Enténdese que serán uns comicios sen contido constituínte. Un begin the beguine respecto á formulación das eleccións do 27-S de 2015, xestadas baixo o compromiso do proxecto independentista.
-Entre tanto, noutra pista de mesmo escenario, o xuíz da Audiencia Nacional Carmen Lamela metía no cárcere aos principais representantes da mobilización por “o dereito a decidir” da sociedade civil, os dous Jordis, mentres deixaba en liberdade ao maior dos mossos, Trapero, sen que a fiscalía recorrese a medida. Como resumo temos un tobogán de accións xudiciais e administrativas contra persoas de inferior nivel, simples mandados, mentres os grandes protagonistas políticos do boureo seguen libres e operativos. Segundos fóra, queimados na gresca dos xefes; líderes en activo.
-Na fronte exterior, a campaña de guerrilla económica, coa riada de deslocalizacións exprés de bancos e multinacionais, empezaba a ter consecuencias indeseadas para a Marca España. A cara B desa estampida evidenciaba á remanguillé que non hai rosa sen espiñas. Empezaba a ser como saír de Málaga para caer en Malagón. O anticatalinismo tradicionalmente fomentado pola dereita centralista carecía da sutileza necesaria para librar desa fustigación ás empresas “renegadas” do procés. Os entullos daquel “boicot ao cava” de outrora persisten no inconsciente colectivo e poden estigmatizar ás firmas contraindependentistas que traballan cara ao público no corralito españolista. Lume amigo.
En semellante maremágnun, cun Rajoy enarborando o 155 co indispensabel auxilio de Pedro Sánchez, Albert Rivera e o Rei Felipe V, e un Puigdemont sometido ao envite cruzado da CUP e a rebelión da rúa, a única vía de escape parece un armisticio onde non queden nin vencedores nin vencidos. E esa saída pola tangente só pode articularse a través da convocatoria dunhas eleccións autonómicas a satisfacción de ambos os contendentes. Imposibel? Non, soprar e sorber ao mesmo tempo. Basta con construír social e simbólicamente unha sinécdoque do choque de trens que non se produciu. Como? Facendo que Puigdemont se meta un gol na súa propia porta mas para o apresentar como unha derrota heroica ou unha vitoria pírrica. Unha sorte de Tsipras épico executado no segundo de desconto previo a que o Senado do seu plácet para a entrada en vigor do 155 o próximo 27 de outubro.
Para iso precísase que no próximo pleno do Parlament (o supervenres 27-O) para “votar a declaración formal da independencia que non votou o día 10 de outubro” (aceptando que sexa secreto?) compute un número suficiente de tránsfugas en JxPSi para que o bloque independentista perda o escrutinio (sempre que xente do CSQP, que está contra o independentismo e o 155, sómese ao non). Cousa moi difícil pero non imposible, no ronsel do ocorrido coa rebelión dalgúns deputados británicos cando o Tribunal Supremo obrigou ao seu Parlamento a activar o Brexit.
Ou unha alternativa máis viable: que se troque a desconexión por unha disolución da cámara pilotada desde a Generalitat ou un goberno de concentración cos aliados institucionais de “os comúns” que, co talante de Sísifo, aventure unha folla de ruta cara a un “referendo con garantías” (unha variabel da xeringonza portuguesa con seny) . Este corremento forzado é o que buscaría a aprobación dun artigo 155 duro, con destitución do presidente lexítimo da Generalitat e de todo a súa Govern, o máis parecido a un “estado de excepción” indoloro mas non insípido. Estamos ante o famoso “xogo da galiña” aplicado con éxito para a Troika na Grecia do resgate. De feito a Fiscalía (isto é, o brazo xudicial do goberno) aínda non plasmou a súa querela contra o pre-destituído Puigdemont, á espera de recibir ordes.
Un proceso-cremalleira que se remataría en última instancia coa constitución dunha nova maioría política sen a CUP, que ao final se atopa ante o dilema de engolir os desplantes de Puigdemot ou romper a baralla e pasar á historia como o vilán que crebou o consenso que activaba o referendo. Así, a súa República socialista, confederal, internacionalista, feminista e ecoloxicamente sustentabel terá que esperar e o seu substituto sería un bloco social-catalanista de nova planta en base a PDeCAT, ERC e os Comúns. Un procés reprocesado. O “dereito a decidir deles”. Acima-abaixo. Por imperativo legal. Ceteis paribus (se o resto non mudar).
