Cando na etapa de Felipe González o Estado utilizou a violencia ilexítima para combater o terrorismo de ETA, contaminouse co mesmo virus que dicía querer evitar. Aquel terrorismo de Estado supuña pór ás institucións fóra da democracia que dicía representar o goberno socialista. Aos actos de ilegalidade criminal da organización armada opúñanse outro parecidos pero moito máis mortíferos por proceder de quen tiña a obrigación de velar pola convivencia e a seguridade de todos. As “execucións” extraxudiciais dos GAL viñeron demostrar que a “razón de Estado” non ten emenda. A frase que entón fixo historia é a súa proba de cargo: “ao Estado tamén se defende desde os sumidoiros”.
Arestora atopámonos nunha conxuntura que avanza polo mesmo vieiro de transgresión democrática por “razón de Estado” con motivo do chamado “desafío secesionista”. Mas cunha particularidade que fai aínda máis preocupante a súa consideración. Quen utiliza métodos espurios para impor o seu criterio é o Tribunal Constitucional (TC), o en teoría máximo garante dos dereitos e liberdades de todos os españois. E chove sobre mollado. Porque, á marxe de cal sexan as percepcións que cada un teña sobre o conflito, ninguén poderá negar que a ferida aberta no pobo de Catalunya trae causa de cando o TC suspendeu varios artigos do Estatut. Machadazo practicado despois de que a norma fose aprobada tanto polo Congreso como polo Parlament, e validada en referendo pola cidadanía.
Aquel incomún proceder converteu na práctica ao Constitucional nun tribunal político, incurso como todos os de similar rango no xogo de intereses que rodea á mesta rede dependente do Consello Xeral do Poder Xudicial (que designa aos presidentes de Sala e maxistrados do Supremo e presidentes de Tribunais Superiores das CCAA), que á súa vez en liña xerárquica provén dos pactos e truques das maiorías parlamentarias. Unha especie de atado e ben atado daquela maneira, que agora acaba de dar un salto cualitativo inaugurando no noso país a doutrina da xustiza preventiva. Non outra cousa supón o recente auto do TC polo que se anula un pleno do Parlament, sede da soberanía popular, ante o anuncio de que o próximo 9 de outubro podería submeterse a votación a declaración de independencia prevista na Lei de Transitoriedade.
Nesta ocasión non foi a petición do Partido Popular (PP) no goberno da nación, senón do PSC, o ramo catalá de Ferraz. Co que se demostra que o bipartidismo, aínda nas súas horas baixas, non fai prisioneiros cando o que están en cuestión son as esencias do réxime do 78. A fortiori, que os membros do TC decidisen por unanimidade anular preventivamente un acto in mente, antes mesmo de ser convocado oficialmente, supón un atropelo democrático e xurídico sen precedentes que demostra a dubidosa lexitimidade do sistema vixente. Investiuse a regra de ouro que debe rexer a convivencia baseada no consentimento dos gobernados. Porque non se trata dunha suspensión cautelar dunha norma xurídica, senón dun xuízo de intencións.
O Tribunal Constitucional superouse a si mesmo. Purgou o articulado dun Estatut que levaba tempo aplicándose con eficacia xurídica. E agora impón unha prohibición sobre algo que non existe máis que en grao de tentativa. Como a policía do pensamento, os gardiáns da distopia “Nós” de Yevgueni Zamiatin, que estableceron como máxima de bo goberno que “o único medio para liberar ao home dá a criminalidade consiste en privalo de liberdade”.
