Socialdemocracia, segundo acto, primeira escena

Acontece como coas meigas, non existen,  mas habelas hainas. Cada paso estratéxico que dá Podemos incorre nese memorial. Reproduce o que aconteceu na Primeira Transición, aquela mudanza dunha ditadura persoal a unha monarquía parlamentaria que chocava os ovos dunha segunda Restauración borbónica. Tamén agora trátase dunha Segunda Transición que pretende o tránsito do bipartidismo a outra forma de consenso pluralista, que á súa vez estabilice unha Terceira Restauración na persoa do novo rei Felipe V.
Até aquí nada novo que non saibamos. A innovación reside no empeño do secretario xeral de Podemos por facerse coa marca socialdemócrata en disputa cun PSOE en almoeda. Pasamos da transversalidade da primeira etapa (nin dereita nin esquerda senón arriba e abaixo) á centralidade ideolóxica cunhas pingas de gauchismo homologado. Todo iso pilotado por un partido de novo cuño que non existía como tal cando a xente botouse á rúa contra Bruxelas, e cuxos líderes son persoas o suficientemente novas como para ter horizonte político e o suficientemente postas na arte da polémica como para que llas poida conceder unha oportunidade. Igual que entón coas hostes de Felipe González, que apenas tiñan carreira na loita antifranquista pero souberon beneficiarse do prestixio dun partido con máis de cen anos de historia (a súa 15-M).

Nese marco, distante mas non distinto, emerxe agora o sinal da socialdemocracia como instinto natural da formación morada e do seu equipo dirixente, para desbancar do poder a un Partito Popular (PP) tan atullado de corrupción que xa non garante a pervivencia do sistema e moito menos do réxime do 78. Igual que entón con aqueles socialistas recentemente chegados á area política que souberon dar pasaporte á artificial UCD de Adolfo Suárez, previa a súa oportuna dinamitación por propios e estraños. Con notable acerto, porque coa chegada ao poder do felipismo, España ratificou o seu posto na OTAN; abriuse camiño a paso lixeiro na Unión Europea (UE); e os seus impulsores gozaron dunha estancia na Moncloa que se prolongou por espazo de máis de dúas décadas.
Entón o contrasinal para esa abordaxe da nova política sobre a chepa da vella política, fíxose coa bandeiriña de enganche das siglas PSOE. Aínda que para iso, e durante un curto lapso de tempo, houbo que arrecantar a quen desde o exilio ostentaban a lexitimidade do socialismo activo, uns reducido grupos de conspiradores republicanos mal avenidos que se opuñan ao que supuñan o continuísmo franquista na persoa do monarca designado polo Caudillo. Un Xan Carlos I de Borbón que non achou ningún impedimento en inaugurar a nova era xurando ante o pleno das Cortes os Principios Fundamentales del Movimiento, o partido único.

Aínda lembro, durante unha entrevista que fixen na localidade francesa de Albi ao aínda secretario xeral do PSOE, Rodolfo Llopis, as súas queixas polos impedimentos de todo tipo que a policía e a administración española puñan para impedir que desenvolvesen as súas actividades no interior.

Máis tarde, os “anovadores” apropiaríanse en exclusiva daquelas siglas grazas ao pronunciamiento ao seu favor dos tribunais.
A reivindicación da identidade socialdemócrata realizada publicamente Pablo Iglesias como patrimonio de Podemos parece seguir ese coñecido guion. Só que agora a súa culminación pasaría, no desiderátum da cúpula do novo partido, por arrincoar aos seguidores de Pedro Sánchez nas eleccións do 26-X, ou a súa asimilación a lume lento se tivesen que admitir unha cohabitación no poder de longo alento. Claro que ese grolo ten un custo, máis aló de renunciar adrede a abrir un proceso constituínte que implicase o cambio da forma de Estado e unha @decidido oposición ás mal chamadas políticas de austeridade ditadas por Bruxelas, que teñen a súa expresión máis odiosa na reforma do artigo 135 de Constitución polo seu reclamados “compañeiros de viaxe”. París ben vale unha misa, por iso Iglesias ten solicitada audiencia co Papa, aínda que descoñécese se é para anunciarlle a súa disposición a abolir o Concordato.

Para esa viaxe Podemos precisa novos aforxes. Non se pode estar un bocadiño preñado. Por máis que obviase o decisivo papel xogado polo PSOE no desmantelamento do Estado de Benestar, ao tomar a iniciativa en canto a cortes, axustes e privatización de recursos de utilidade pública (como as Caixas de Aforro), o envorco socialdemócrata implica relacionarse cunha escuadra de estadistas de negra sombra. Socialdemócratas eran xentes como o ex chanceler alemán Gerhard Schröder, o político que puxo en marcha a Axenda 2000, nai de todas as involucións políticas e sociais que agora serven de modelo á UE; os tiranos primeiros ministros de Exipto, Hosni Mubarak, e de Tunes, Ben Ali, derrocados polas primaveras árabes; Miguel Boyer, o todopoderosos vicepresidente económico do primeiro goberno felipista que acabou asociado á FAES aznarista; o presidente francés François Hollande, no foco da maior contestación social sofrida por un mandatario daquel país; e Durão Barroso e Jeroen Dijsselbloem, presidente da Comisión Europea e do Eurogrupo, ambos e dous, durante a acometida austericida da Troika.
Hai de todo na viña do señor.